پنجمین جلسه از سلسله نشست­ های علمی تخصصی دانشکده­ ی حقوق و علوم سیاسی با عنوان «جهانی شدن دین در مدل مکانیک کوانتومی سیاست بین­ الملل» (تجربه­ ی فرصت مطالعاتی دکتر ارسلان قربانی در دانشگاه کالیفرنیا - سانتاباربارا) با حضور دکتر ارسلان قربانی عضو هیأت علمی دانشکده­ ی حقوق و علوم سیاسی، اعضای هیأت علمی و دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشکده­ ی حقوق و علوم سیاسی روز یکشنبه 96/2/31 ساعت 11 تا 12 در سالن اجتماعات دانشکده­ ی حقوق و علوم سیاسی برگزار شد.

دکتر ارسلان قربانی در خصوص جهانی شدن دین در مدل مکانیک کوانتومی سیاست بین­ الملل، مطالبی به شرح ذیل عنوان نمود:

دین در مدل ایستا و نیوتونیِ سیاست بین­ الملل به لحاظ رویکرد سنتیِ مربوط به عناصر مادیِ قدرت و نقش ساختارهای پایدار و دولت ها به عنوان بازیگران یکپارچه و خودمحور در چارچوب قواعد تعیین گرایانه؛ فاقد نقش­ آفرینی در روابط بین ­الملل بود. قرارداد وستفالیا در سال 1648 و نظریه­ های بنیادی در روابط بین­ الملل بویژه رئالیسم سیاسی از مهم­ترین عوامل شتاب­ دهنده­ ی این مدلند.

از دهه­ ی 1980 میلادی تحولات اساسی در روابط بین­ الملل شامل: پایان جنگ سرد، جهانی­ شدن در ابعاد مختلف، برجسته­ شدن ارزش­ ها مانند هویت، برابری، عدالت، شأن انسانی، اهمیت برابر دین در کنار سایر ساختارهای روابط بین­ الملل، نقش دین در مشروعیت دولت - ملت ها، تحول در روش­ شناسی علوم اجتماعی، انقلاب اسلامی ایران و طرح تئوری­ های رهیافت غیربنیادی و سازنده، منجر به نقش­ آفرینی دین در نظام بین­ المللی شد. براین اساس، جهانی­ شدن دین در چارچوب مفهوم مدل مکانیک کوانتومی در سیاست بین ­الملل بررسی می­ شود. اصل اساسی در مدل مذکور، عدم قطعیت در شناخت کنش­گران سیاست بین­ الملل است. مهم­ترین متغیرهای مؤثر در جهانی ­شدن دین براساس مدل مذکور بدین شرح است:

- پویایی و پیچیده ­شدن مفهوم قدرت؛

-  تحول مفهوم قدرت سرزمینی به ابرفضا؛

- تبیین قدرت به عنوان یک برساخته­ ی اجتماعی؛

- تعریف قدرت بر مبنای عوامل غیرمادی مانند هنجارها، گفتمان­ ها به دانش و اطلاعات؛

- طرح رویکرد قدرت رابطه ­ای؛

- تحول در مفهوم حاکمیت به حاکمیت پراکنده و بازیگران متنوع از جمله دین؛

- تغییر قواعد بازی در عرصه­ ی سیاست بین­ الملل؛

- شکل­ گیری سیاست شبکه و سیاست اندیشه­ مند؛

-گسترش اصول اخلاقی.